پایگاه خبری اعتیاد

به گزارش پایگاه خبری اعتیاد (ادنا) و به نقل از خبرگزاری ایسنا ، پرویز افشار در جلسه مدیریت مصرف مواد مخدر، روانگردان ها و پیش‌سازها که توسط کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد، ضمن یادآوری هدف‌گذاری کاهش 25 درصدی مصرف مواد مخدر بر اساس برنامه ششم، به مدیریت و مهندسی مصرف نیز به عنوان موضوع دیگر مورد اشاره در این برنامه تاکید و اظهار کرد: «در مدیریت مصرف برخی بر این باورند که باید به طور صددرصد راه استفاده از مصرف مواد را ببندیم و با برخوردهای قاطع به هیچ عنوان امکان دسترسی به موادمخدر را مهیا نکنیم که این گروه معتقدند در چنین شرایطی از بروز مسائل جدید نیز جلوگیری خواهد شد.»

افشار افزود: «از طرف دیگر طرفداران پرو پا قرصی هم وجود دارند که با این مساله موافقند و به قول یکی از جامعه شناسان معروف «هیچ ولعی را نمی‌شناسم که به اندازه ولع سوء مصرف مواد در اوج خماری باشد» تصریح کرد: «همین ولع بسیار زیاد به موادمخدر باعث می شود که در هرم نیازهای یک فرد، مواد گرچه از نظر ما جزء نیازهای نازل است اما آنقدر اولویت یابد که نیاز اول شود که فرد برای دسترسی به آن هر اقدامی را انجام دهد.»

معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر ادامه داد: «اگر می‌خواستیم با اقداماتی که تاکنون انجام داده‌ایم به توفیق برسیم باید در نوسانات سه چهار دهه اخیر که دائما در تغییر و نوسان رویکرد به موادمخدر در نوع نگاه و نوع برخورد بودیم و همواره به برخی از سطوح اولویت داده و برخی دیگر را مورد توجه قرار ندادیم؛ در حال حاضر شاهد کاهش بروز و شیوع اعتیاد باشیم.»

وی ادامه داد: «برای کاهش بروز و شیوع مصرف مواد در جامعه هیچ راهی نداریم مگر آنکه همه جانبه‌نگری داشته باشیم و در بعضی از سطوح انگشت اشاره خود را برده و به طور هوشمندانه مدیریت مصرف را عملیاتی کنیم.»

افشار ادامه داد: «واقعیت آن است که در مدیریت مصرف هوشمندانه یک رابطه میان مصرف کننده و توزیع کننده وجود دارد. سوارنظامان توزیع مواد، قاچاقچیان بزرگی هستند که اقدامات آنها مبتنی بر سود کلان است و پیاده نظامان آن خرده فروشانی هستند که تعداد زیادی را شامل شده و برای تامین مواد مصرفی خود مبادرت به انتقال مواد می‌کنند.»

افشار ادامه داد: «خرده فروشان که برای تامین مواد مصرفی خود مبادرت به انتقال مواد می‌کنند افراد بیشتری را در معرض خطر بروز و گرایش به اعتیاد قرار می‌دهند و در چنین شرایطی، مدیریت و مهندسی مصرف هوشمندانه به صورتی که رابطه مصرف کننده را با قاچاقچی و توزیع کننده و وارد کننده مواد به حداقل برسد، راه حل اجرایی خواهد بود.»

وی در ادامه عنوان کرد:« من هیچ وقت به ریشه کنی و قطع کردن کامل اعتیاد و مواد مخدر اعتقاد نداشته‌ام زیرا این اتفاق در هیچ جای دنیا رخ نداده و در ایران نیز رخ نخواهد داد؛ اما اگر بتوانیم رابطه میان مصرف کننده، قاچاقچی،‌ توزیع کننده و وارد کننده را به حداقل برسانیم، اتفاق جانانه‌ای در این حوزه رخ خواهد داد.»

معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد:« در مبادله عرضه و تقاضا باید به نیازمند جدی مواد مخدر پاسخ هوشمندانه داد؛ یعنی اینکه کمترین ماده مخدر را با کمترین خطر به صورت هوشمندانه در اختیار وی قرار دهیم تا بدین ترتیب نیاز وی به قاچاقچی به حداقل برسد.»

افشار ادامه داد: «در چنین شرایطی قاچاقچی وقتی نیاز خرید مخدر در گروه‌های مخاطب خود را کاهش یافته ببیند، خود به خود قیمت را کاهش می‌دهد تا جایی که دیگر این کار برای وی مطلوب و جذاب نبوده و سود اقتصادی نخواهد داشت.»

وی در ادامه با تاکید بر آنکه باید فشارهای همه جانبه برای توزیع مواد را که در حال حاضر وجود دارد به حداقل برسانیم گفت:« بعضی اشاره می‌کنند که مدیریت مصرف نگاهش فقط به بخش آخر مبارزه با مواد یعنی کاهش آسیب است اما باید گفت اتفاقا مدیریت مصرف تاثیر بسیار جدی و موثری بر بخش اول مبارزه‌ که جلوگیری از گرایش به اعتیاد است، دارد.»

وی افزود: «یکی از مهمترین شاخص‌ها در بخش گرایش به اعتیاد غیر از آسیب پذیری گروه هدف از لحاظ جسمی، اجتماعی، روانی و غیره، موضوع دسترسی به مواد مخدر است.»

افشار تصریح کرد: «میزان دسترسی و قیمت مواد دو شاخصه مهمی هستند که فرد را در بروز اولیه اعتیاد مستعد می‌کنند.»

وی در خصوص پیشگیری وضعی نیز عنوان کرد:« پیشگیری وضعی یعنی شاخص دسترسی به مواد را تا جایی که امکان دارد طولانی‌تر کرده و قیمت‌ها را نیز افزایش دهیم تا بدین ترتیب گرایش به سمت سوء اعتیاد کم شود.»

معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد توسعه مبارزه با مواد مخدر ادامه داد:« برای افزایش قیمت مواد باید شرایطی را ایجاد کنیم که موادی وجود نداشته باشد؛ من معتقدم برای این کار باید نیاز مواد به حداقل برسد و زمانی که این مسئله رخ دهد تولید کننده و عرضه کننده مکان‌های دیگری را هدف قرار خواهند داد نه جامعه ما را که احساس نیاز نمی‌کند و این اتفاق از نظر من انجام نمی‌شود مگر آنکه حاکمیت به طور مستقیم و غیر مستقیم این مسئله را مدیریت کند.»

وی ادامه داد:‌ «نیازمندانی که راهی برایشان وجود ندارد باید تحت پوشش مصرف هوشمندانه و مهندسی شده قرار گیرند و باید مواد واقعا کم خطر با دوز مناسب به صورت کاملا هوشمندانه با رعایت حداکثر خلوص و حداقل عوارض و تبعات بهداشتی به طور مطمئن در اختیار آنان قرار گیرد.»

افشار در ادامه ضمن اشاره به زمان تصدی گری خود در مدیریت زندان‌های کشور گفت: «زمانی که مسئولیت اداره زندان‌های کشور را به عهده داشتم به شدت توزیع مواد را کنترل کردم به طوری که مطمئن بودم در پاره‌ای از زندان‌ها یک گرم و یا حتی نیم گرم ماده مخدر وارد نمی‌شود اما الان این سوال را از خود می‌پرسم که آیا نیاز معتادانی که در آنجا بودند به این ترتیب مرتفع شد؟ و یا اعتیاد از آنها ساقط شد؟ مسلما پاسخ خیر است.»

به طوری که ما در آنجا می‌دیدیم که عده‌ای از معتادان نیازمند به سمت خشک کردن سوسک، سوزاندن موکت و غیره برای پاسخ به نیاز جدی خود می‌رفتند.

وی عنوان کرد: «‌به این ترتیب تا زمانی که نیاز به مصرف ادامه داشته باشد، نمی‌توانیم اقدام موثری انجام دهیم مگر آنکه پاسخ هوشمندانه‌ای برای آن بیابیم.»

همچنین سیدعلی شفیعی، رییس اداره درمان اعتیاد ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز در این جلسه گفت:« یکی از مشکلاتی که در حال حاضر در حوزه موادمخدر با آن مواجه هستیم عدم تبیین تئوری موضوع است؛ خصوصا اینکه نهادهای مختلف حاکمیتی برداشت‌های متفاوتی از پدیده اعتیاد دارند و هر یک به سلیقه خود عمل کرده و جایگاه هر یک از ذی‌نفعان در مقابله با این پدیده در نظر گرفته نمی‌شود.»

وی افزود: «ابهام در برخی از مسائل اعتیاد و بی‌پاسخ بودن آنها نشان می‌دهد که ما چقدر در تبیین وضعیت موجود دچار مشکل هستیم و تا چه حد اقدامات انجام نشده داریم؛ درحالی که اگر بتوانیم به این پرسش‌های ابهام آمیز در این حوزه پاسخی منطقی دهیم، راه بسیار هموارتری را خواهیم داشت به همین دلیل اولین قدم برای مبارزه با موادمخدر و کاهش شیوع و بروز آن را تبیین و تحلیل وضعیت موجود براساس پذیرش واقعیت‌ها می‌دانم.»

وی ادامه داد: «قاعدتا پس از تشخیص وضعیت موجود می‌توان رویکرد مشخصی برای بهبود اوضاع تعیین کرد؛ زیرا باید بدانیم مدیریت مصرف به تنهایی نمی‌تواند یک رویکرد باشد بلکه یک ابزار است که بعد از آنالیزه شدن شرایط موجود رویکرد خود را به طور کامل مشخص و از ابزارهای متفاوت آن استفاده می شود. همچنین آنکه در نظر بگیریم بعد از اجرای هر یک از این رویکردها، سرنوشت تمامی افراد ذی‌نفع در مواجهه با آن چه خواهد شد؟»

رییس اداره درمان اعتیاد ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه ضمن تاکید برآنکه نتیجه تبیین تئوری موضوع، برداشت‌های متفاوت از پدیده اعتیاد، برخوردهای سلیقه‌ای و عدم توجه به جایگاه هر یک از ذی‌نفعان در مقابله با اعتیاد باعث آن شده است که هر یک از اقدامات باعث تضاد منافع هر یک از ذی‌نفعان شود و به این ترتیب آنها به جای تعهد و هم‌افزایی دائما در مقابل یکدیگر قرار می‌گیرند. وی اضافه کرد: «لازم است در سطح تئوریک تکلیف خود را مشخص کنیم زیرا تا قبل آن ورودمان به یک مبحث تاکتیکی در این حوزه ناموفق خواهد بود.»

شفیعی افزود: «در سطح قانونگذاری و سیاستگذاری براساس رویکردهای مختلف، سیاست‌های مختلف دنبال می‌شود که ابهامات بسیار زیادی را به دنبال دارند. معتقدم به جای رویکردهای راه‌حل محور، هنوز راه‌های نرفته بسیار زیادی در مرحله تئوریک داریم که باید آنها را به انجام رسانده و بعد از آن با تبیین رویکرد وارد مراحل تاکتیکی و اجرایی شویم.»

منبع : خبرگزاری ایسنا