پایگاه خبری اعتیاد

قلیان‌سراهای غرب تهران که عمدتا در کنار باغ‌ها و کوچه باغ‌های کن فعالیت می‌کردند، پلمب شدند.  پلیس، آمار مراکزی که به دلیل ارایه قلیان از ادامه فعالیت آنها جلوگیری شده را ٤٠٦ مرکز اعلام کرده و گفته است:« ٢٠٥ مرکز دیگر هم با تغییر شغل در صنوف دیگری مشغول به کار شده‌اند.»

به گزارش پایگاه خبری اعتیاد (ادنا) و به نقل از روزنامه شهروند ، چند ماه پیش بود که بحث برخورد با مراکز عرضه قلیان باز هم سر خط خبری رسانه‌ها شد.  ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات و همچنین تعدادی از انجمن‌های مبارزه با مصرف مواد دخانی از این‌که قوانین و دستورالعمل‌های مربوط به منع توزیع قلیان جدی گرفته نمی‌شود، انتقاد کردند.  وزارت بهداشت هم که در همه سال‌های گذشته از موضعی که در این زمینه داشته پایین نیامده و همواره گفته است عرضه قلیان را تأیید نمی‌کند.  در ماه‌های اخیر اما اقدامات تازه‌ای برای برخورد با مراکز عرضه قلیان آغاز شده، تازه‌ترین خبر هم این‌که دیروز سردار محسن خانچرلی، فرمانده انتظامی غرب استان تهران گفت:« از مجموع ٧٨٠قلیان‌سرا ٤٠٦ مورد به دلیل تداوم عرضه قلیان پلمب شدند.»

تعطیلی قلیان‌سراهای غرب تهران با این سرعت البته تحت‌تأثیر حوادث اخیر به‌ویژه سیل در منطقه کن هم بوده است.  سیل کن و حادثه‌ای که منجر به کشته شدن تعدادی از شهروندان تهرانی شد، شرایط را برای برخورد با کافه‌داران و رستوران‌های پیرامون رودخانه کن که اغلب آنها از مراکز اصلی عرضه قلیان بودند، آسان‌‎تر کرد.  اگرچه پلیس در یک ماهه اخیر برخورد با قلیان‌سراها به‌ویژه در غرب تهران را سرعت داده و این روزها دیگر علاقه‌مندان به قلیان کشیدن در کن و باغاتش انتخاب‌های زیادی ندارند اما در دیگر مناطق همچنان عرضه قلیان بازار پر رونقی است.

مصرف نگران‌کننده در میان زنان

آنچه مصرف قلیان را در ایران نگران‌کننده کرده، رواج استفاده از آن در لایه‌های مختلف اجتماعی است. کارشناسان و آسیب‌شناسان اجتماعی می‌گویند در ایران نگاه منفی که در خانواده‌ها نسبت به سیگار وجود دارد، نسبت به قلیان وجود ندارد، درحالی‌که قلیان به مراتب می‌تواند برای سلامتی زیان‌بارتر باشد.  براساس ‏گزارش سازمان جهانی ‏بهداشت، سالانه ٥‌میلیون نفر به دلیل مصرف قلیان می‌‏میرند و آخرین آمار منتشر شده از سوی وزارت بهداشت نیز ‏گویای آن است که ‏‏١٥‌درصد جوانان ١٣ تا ١٥‌سال در کشور مصرف‌کننده قلیان هستند و سالانه در مجموع ٣٥‌هزار ‏تن تنباکو در کشور دود می‌شود.  هر چند مصرف سیگار ساده‌تر و شیوع آن بیشتر از قلیان است اما میزان منوکسید کربن وارد شده به بدن انسان در اثر ‏استعمال ‏قلیان شش برابر سیگار و میزان ‏عامل سرطانی قلیان٤٦ برابر بیشتر از سیگار است. دیگر عوامل سرطانی ‏مانند ‏آرسنیک در قلیان چهار برابر سیگار و سرب در قلیان ٢٠٢ برابر ‏سیگار است.  مخالفت با عرضه قلیان، در کشور از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر واکنش‌های جدی جامعه پزشکان را هم به دنبال داشته است. پزشکان علاوه بر این‌که در گفت و گوها و مصاحبه‌های تخصصی نسبت به عوارض مصرف قلیان در کشور هشدار داده‌اند، حدود یک‌سال پیش در نامه‌ای با ٤‌هزار امضا که پای آن اسامی معتبرترین و مشهورترین پزشکان ایران ثبت شده بود، از رئیس‌جمهوری خواستند با توجه به افزایش آمار مرگ‌ومیر و سرطان ناشی از قلیان در کشور برای ممنوعیت عرضه قلیان کاری کند.

هرچند قانون جامع کنترل و مبارزه با دخانیات در‌سال ۸۵تصویب شد و براساس آن استعمال انواع دخانیات ازجمله قلیان در همه اماکن عمومی ممنوع است اما این قانون سال‌ها در پیچ‌وخم نظام اداری کشور سرگردان است و براساس آن، گاهی عرضه قلیان در قهوه‌خانه‌ها ممنوع و گاهی نیز آزاد می‌شود. 

مردم خطرات قلیان را باور ندارند

در میان همه این اعتراض‌ها اما واکنش اجتماعی مردم ایران به‌ویژه جوانان جالب است، مهم‌ترین توجیه آنها برای مصرف قلیان، تفریحی بودنش است، مثلا «حسین»، ٣٣ ساله به «شهروند»، می‌گوید: «هفته‌ای یکی دوبار با دوستانم به درکه می‌رویم و قلیان می‌کشیم.  این‌که می‌گویند ضرر دارد، از این هوای آلوده که بیشتر ضرر ندارد! نمی‌دانم چرا دولت همه جا باید پا بگذارد روی آنچه که مردم دوست دارند و بگوید بد است!» از نگاه «مینا» هم «قلیان» اگر کم باشد، خطرناک نیست، او می‌گوید: «ما توتون سنگین نمی‌کشیم همین‌طور دورهمی یک قلیان می‌گیریم و با دوستانم نوبتی می‌کشیم.  مادرم می‌داند و مخالفتی ندارد اما می‌گوید نکشی بهتر است.»

نه «حسین» و نه «مینا»، هیچ‌کدام به این موضوع که قلیان می‌تواند سرطان‌‎زا باشد، فکر نمی‌کنند. 

دراین میان «مریم»، هم یکی از مصرف‌کنندگان قلیان است که خودش می‌گوید، ماهی یک بار معمولا در میهمانی‌های دوستانه، قلیان می‌کشد، او در پاسخ به این پرسش که آیا دانستن این‌که قلیان می‌تواند باعث ایجاد سرطان شود برای او بازدارندگی ایجاد می‌کند که قلیان نکشد؟»، به «شهروند»، می‌گوید: « شنیده‌ام که قلیان برای سلامتی خطرناک است و به مراتب بیشتر از سیگار هم تأثیر می‌گذارد اما صادقانه بگویم که این موضوع هم دقیقا مثل تبلیغات روی سیگار است، هیچ فرد سیگاری به دلیل تبلیغات روی بسته سیگار، سیگار کشیدن را کنار نمی‌گذارد و کسی که قلیان می‌کشد هم به خاطر این‌که می‌گویند سرطان زاست، قلیان را کنار نمی‌گذارد..» تصور این‌که «قلیان، ضرر دارد اما ضررش از سیگار کمتر است»، تصور بسیار رایجی در ایران است، این درحالی است که « وجود رطوبت در قلیان باعث جذب بیشتر مواد سمی به بدن می‌شود.»

آخرین آمارها نشان می‌دهد مصرف قلیان در بین حدود ٣٧‌درصد از نوجوانان و جوانان کشور شیوع پیدا کرده و آمار قلیان کشیدن در میان زنان هم رو به افزایش است.  زنانی که به نظر می‌رسد از نظر اجتماعی با محدودیت‌های کمتری برای مصرف قلیان مواجه‌اند.

منبع : روزنامه شهروند