کد خبر: 1378 تاریخ خبر: ۱۳۹۵-۰۱-۲۱
سال 90 آخرین باری بود که آماری از میزان مصرف و تعداد مصرفکنندگان در کشور اعلام شد. همین موضوع شاید بهانهای شد که در اسفند سال 93 طرح پیمایش ملی «شیوع مصرف مواد مخدر در خانوار» از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر و بهزیستی در کشور اجرا شود؛ طرحی که چشم امید بسیاری به آن دوخته شده بود که نتایجش بتواند به حل بخشی از معضل اعتیاد کمک کند.
براساس این طرح، جمعآوری اطلاعات مصرف مواد مخدر بهصورت خانه به خانه بود و اطلاعات افراد بین 15 تا 65 سال در مورد مصرف انواع مواد مخدر از سیگار و قلیان گرفته تا تریاک و... مورد بررسی قرار میگرفت. البته حالا اعلام شده که دریافت اطلاعات به صورت آمار نمونهگیری بوده است. حالا قرار است نتایج این طرح تا پایان فروردین امسال اعلام شود.
این طرح سوالها و اما و اگرهای زیادی را به همراه داشت و برخی بر این باور بودند در کشور ما که میزان اعتماد مردم کم است، اجرای طرح خانه به خانه نمیتواند روش مناسبی برای رسیدن به آماری دقیق باشد؛ اما طرح اجرا شد و قرار است راهحلهایی را با خود به دنبال داشته باشد.
پرویز افشار، سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر به «فرهیختگان» میگوید: «طرح پیمایش ملی شیوع مصرف مواد مخدر در خانوار بیش از یک سال است که آغاز شده و این طرح میتواند کمک بسزایی در درمان و پیشگیری از مواد مخدر داشته باشد.»
او میافزاید: «نتیجه این طرح بهزودی اعلام خواهد شد تا مسئولان مبارزه با مواد مخدر بتوانند با استفاده از نتایج طرح، گامهای دقیقتری در بحث مواد مخدر بردارند.»
محسن روشنپژوه، معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور نیز درباره این طرح به «فرهیختگان» میگوید: «تیمهای تخصصی با حضور در قسمتهایی از شهر پرسشنامههای بدون اسمی به خانوادهها دادهاند تا آمار دقیقی از میزان مصرف مواد مختلف در کشور به دست بیاوریم.»
بررسی انواع مواد مخدر
او با بیان اینکه در این طرح یک نوع مواد مخدر مد نظر ما نیست و به اعتیاد بهعنوان یک معضل کلی نگاه کردهایم، میافزاید: «طرح پیمایش ملی شیوع مصرف مواد مخدر در خانوار در تمام شهرها و روستاها انجام شده تا آمار دقیق و درستی به دست بیاید.»
روشنپژوه تاکید میکند: «نتایج این طرح تا چند روز آینده اعلام میشود و تمام جزئیات آن مطرح خواهد شد؛ اینکه چه میزان بودجه برای این طرح صرف شده یا اینکه چه تعداد نیرو این کار را انجام دادهاند، همه اعلام خواهد شد.»
او در مورد مدتزمان این طرح میگوید: «زمان اولیه که برای این طرح در نظر گرفته شده بود 16 ماه بود، با این وجود ما توانستیم زودتر از زمان مشخصشده، طرح را به پایان برسانیم.»
روشنپژوه میگوید: «هدف اصلی این طرح شناخت عواملی است که خطر و دلیل بروز اعتیاد در کشور بوده و کارشناسان ما در این طرح حتما به مردم در مورد مواد مخدر اطلاعاتی خواهند داد که در مورد هر نوع مواد اطلاعاتی داشته باشند، زیرا وقتی خانوادهها مواد مخدر را بشناسند میتوانند خیلی زودتر جلوی آن را بگیرند.»
اجرای طرح به این شکل اشتباه بود
اما فرید براتیسده، مدیرکل سابق درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر میگوید: «از ابتدایی که موضوع طرح پیمایش ملی شیوع مصرف مواد مخدر در ستاد مبارزه با مواد مخدر مطرح شد، موافقان و مخالفان زیادی داشت، با این وجود این طرح آغاز به کار کرد.»
او با بیان اینکه اجرای چنین طرحی اگر از راه درست باشد کار مفیدی است، به «فرهیختگان» گفت: «درست است که کشور ما در مورد آمار معتادان ضعیف است، اما قرار نیست برای به دست آوردن چنین آماری طرحی را انجام داد که نتایجش با واقعیت جامعه فاصله دارد.»
به عقیده براتی، انجام طرحهای خانه به خانه در کشور ما که مردم اعتماد کافی ندارند نتایج دقیقی در پی نخواهد داشت. این طرحها در کشورهای اروپایی تا 75 درصد درست است، اما چطور ممکن است که در کشور ما آماری که به دست میآید درست باشد.
او با بیان اینکه بهتر بود این بودجه کلان را درست خرج میکردند، افزود: «بودجه میلیاردی که برای این طرح در نظر گرفتهاند نباید طوری هزینه شود که کارساز نباشد. باید به سمت طرحهایی برویم که نتایجش وضعیت مواد مخدر را شفاف نشان دهد.»
مطهره واعظیپور
منبع: روزنامه فرهیختگان