پایگاه خبری اعتیاد

درمان معتادان همیشه موضوعی بوده که مسئولان برنامه‌های ویژه برای آن داشته‌اند؛ تاجایی که چندی پیش شهردار تهران در اعتراض به روش ترک کمپ‌های ماده 16 و راندمان پایین آن اعتراض کرد. البته در این بین کمپ‌های ترک اعتیاد اختیاری که با مجوز و بدون مجوز در سطح کشور فعالیت می‌کنند، تاثیراتی در راندمان ترک اعتیاد معتادان دارند. اما موضوع مهم‌تر رها شدن معتادان پس از ترک اعتیاد است که آنها را دوباره به چرخه اعتیاد برمی‌گرداند.

به گزارش پایگاه خبری اعتیاد (ادنا) و به نقل از روزنامه فرهختگان ،انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی در مورد بهره‌وری کمپ‌های ترک اعتیاد در کشورمان عنوان کرده که راندمان کمپ‌های ترک اعتیاد کمتر از 25 درصد است که این آمار با استانداردهای جهانی فاصله دارد. او همچنین در مورد عملکرد کمپ‌های ترک اعتیاد می‌گوید: «در بررسی‌های انجام شده این نتیجه کسب شده که راندمان کمپ‌های ترک اعتیاد با میانگین استاندارد جهانی فاصله دارد؛ زیرا راندمان استاندارد جهانی برای مراکز ترک اعتیاد بالای 35 درصد است؛ اما متاسفانه این راندمان در کشورمان زیر 25 درصد است؛ یعنی بیش از 75تا 80 درصد از افرادی که برای ترک اعتیاد به این کمپ‌ها می‌روند، مجددا به مصرف مواد مخدر روی می‌آورند.» این در حالی است که عباس دیلمی‌زاده، مدیرعامل جمعیت خیریه «تولدی دوباره» اعلام کرده است که راندامان ترک در دنیا 20 درصد گزارش شده است که آمار ایران می‌تواند جای امیدواری داشته باشد.

  آمار خوبی است

اگر آمار 25 درصد که مسئولان از راندمان کمپ‌ها اعلام کرده‌اند آمار درستی باشد، این آمار امیدبخش و بسیار خوب است. عباس دیلمی‌زاده، مدیرعامل جمعیت خیریه «تولدی دوباره» به «فرهیختگان» گفت که راندمان کمپ‌های ترک اعتیاد از این درصد کمتر است. زیرا اگر کمپی چنین راندمانی داشته باشد باید آن را تشویق کرد. او با بیان اینکه ارزیابی علمی برای این آمارها انجام نشده است، می‌گوید: «موفقیت کمتر از 25 درصد برای کمپ‌ها یک واقعیت خوب است که باید آن را پذیرفت. البته به نظر بنده این آمار بیشتر از 15 درصد نیست.»

 دیلمی‌زاده با اشاره به اینکه درمان معتادان یک برنامه طولانی مدت است، تاکید می‌کند: «این تصور که فرد به کمپی برود و بعد از آن وارد زندگی بدون مواد شود تصور غلطی است؛ زیرا درمان فرد معتاد یک یا دوسال طول می‌کشد. زندگی بعد از ترک اهمیت بسزایی دارد. در بسیاری از کمپ‌ها معتادان به‌طور غیرعلمی ترک اجباری داده می‌شوند و پس از ترک رها می‌شوند. بیشتر این افراد پس از رهایی از کمپ بلافاصله سراغ مواد می‌روند.»

او بر این باور است که افراد باید تحت پوشش بازتوانی قرار بگیرند تا شکست یا لغزش نداشته باشند؛ البته که در مورد معتادان هم شکست می‌تواند به درمان پایدار کمک کند.» دیلمی‌زاده تاکید می‌کند: «شکست‌های متعدد و پی‌درپی در مورد افرادی که ترک می‌کنند به آنها کمک می‌کند که آماده موفقیت پایدار بشوند و فرد آماده می‌شود که به پرهیز نهایی برسد.»

او با بیان اینکه طرفداران کاهش آسیب معتقدند که باید با برنامه‌های کاهش آسیب برای معتادان، آرام و به‌تدریج وضعیت زندگی آنها را بهبود داد نه چکشی و یک دفعه، می‌گوید: «با تقویت مراکز اقامتی می‌توان به‌راحتی به بالابردن این آمار کمک کرد و شاید روزی این آمار را به همین 25درصد برسانیم.»

  نظارت راندمان را بالا می‌برد

همچنین فرید براتی‌سده، مدیرکل سابق درمان و حمایت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در مورد اینکه آیا لازم است بر کمپ‌هایی که مجوز دارند نظارتی صورت بگیرد و آیا این نظارت تاثیری بر بالا بردن راندمان آنها دارد، می‌گوید: «نظارت بر کمپ‌ها می‌تواند راهی مناسب باشد برای اینکه به درمان معتادان کمک بیشتری شود. نظارت بر کمپ چرخه اعتیاد و پاکی را تندتر می‌کند و قطعا به بالا رفتن آمار پاکی افراد کمک خواهد کرد.»

او با بیان اینکه بحث نظارت بر کمپ‌های دارای مجوز از گذشته وجود داشته است، می‌افزاید: «بیشتر نظارتی که بر کمپ‌ها انجام می‌شود نظارت بر ساختمان و... است؛ یعنی موضوعاتی که شاید در درجه‌‌های اهمیت بیشتری قرار دارند در درجه بندی نظارتی وجود ندارد.»

براتی سده عنوان می‌کند: «اگر مسئولانی که نظارت کمپ‌ها برعهده‌شان است به کیفیت، خدمات، آموزش و... کمپ‌ها نظارت داشته باشند می‌توان شاهد بازتاب بهتر عملکرد کمپ‌ها بود.» او بر این باور است که ستاد مبارزه با مواد مخدر هم باید بر نحوه کار کمپ‌های ترک اعتیاد نظارت داشته باشد. زیرا به هر اندازه که عملکرد کمپ‌های خصوصی خوب باشد کمک بسزایی به ستاد مبارزه با مواد مخدر کرده است.

 براتی با بیان اینکه متاسفانه در برخی از کمپ‌های دارای مجوز کارهایی انجام می‌شود که دور از اخلاق و قانون است، تاکید می‌کند: «نباید به این صورت باشد که به کمپ‌ها مجوز بدهند و آنها را به حال خود رها کنند و دیگر هیچ نظارتی بر آنها نداشته باشند. کمپ‌های ترک اعتیاد هم مانند مکان‌های آموزشی نیاز به نظارت دارند.» او می‌گوید: «نظارت تنها بر نوع ساختمان و تعداد تخت‌ها کافی نیست، زیرا داشتن تخت و امکانات قدم اول است. نوع درمان و نحوه رفتار با افرادی که در آنجا هستند، اهمیت بیشتری دارد. معتاد باید به لحاظ روانی در شرایط مناسبی برای ترک باشد.»

مطهره واعظی‌پور

منبع :روزنامه فرهیختگان