پایگاه خبری اعتیاد

پاتوق‌هاي خياباني مصرف مواد مخدر هميشه براي ما مهم بوده چون بخشي از برنامه‌هاي ما براي جمعيت داخل پاتوق‌ها ارايه مي‌شود. پاتوق‌هاي مختلفي در سطح شهر تهران داريم كه مدل‌هاي متفاوتي دارند. تعدادي از پاتوق‌ها خيلي بزرگند كه همچنان فعالند و البته هر چند وقت هم مكان تمام پاتوق‌ها، چه پاتوق‌هاي بزرگ و چه كوچك تغيير مي‌كند چون وقتي فعاليت‌شان براي انظار عمومي ايجاد حساسيت مي‌كند، مجبور به جابه‌جايي مي‌شوند. نيروي انتظامي، هرچند وقت، پاتوق‌ها را شناسايي كرده و طرح‌هاي ضربتي اجرا مي‌كند و بعد از اجراي طرح، پاتوق‌ها براي مدتي تعطيل مي‌شود. اما اقدام نيروي انتظامي به معناي پاكسازي پاتوق نيست بلكه به دليل نبود برنامه‌هاي پس از خروج موثر، اغلب افرادي كه توسط نيروي انتظامي دستگير شده و براي درمان انتقال داده مي‌شوند، بعد از ترخيص دوباره به پاتوق برمي‌گردند چون تمايلي براي قطع مصرف و درمان ندارند و پس از مدتي استراحت، دوباره به سمت مصرف مي‌روند كه البته تعدادي هم در اثر اجراي اين طرح‌ها، پاك مي‌مانند و ممكن است بتوانند به جامعه و خانواده برگردند و زندگي سالمي داشته باشند اما تعداد اين افراد كم است. در نهايت، بهبوديافتگان، دوباره به سمت مصرف بازمي‌گردند و پاتوق‌هاي جديد شكل مي‌گيرند. برخي پاتوق‌ها هم كوچك و شامل دو يا سه نفر هستند. در تمام پاتوق‌ها هم فروشنده حضور ندارد و تعداد پاتوق‌هاي بزرگ كه توسط گروهك‌هاي فروشنده مواد مخدر در تهران مديريت مي‌شود، زياد نيست و شايد در مجموع، ١٠ الي ١٢ پاتوق با اين ويژگي در تهران داشته باشيم و باقي، تجمع كوچكي هستند كه فروشنده هم در اين جمع حضور ندارد و مصرف‌كننده، مواد مخدر را از فروشنده‌هاي خياباني تهيه مي‌كند و به پاتوق خودش برمي‌گردد كه معمولا، خلوتي است زير پل يا داخل كانال فاضلاب يا خرابه يا يك ساختمان نيمه‌كاره اما همين گوشه خلوت هم بعد از مدتي، براي اهالي محله حساسيت ايجاد كرده و بايد جابه‌جا شود. تيم‌هاي امدادرسان ما وقتي وارد اين پاتوق‌ها مي‌شوند از ادوات مصرف داخل پاتوق، از تازگي يا كهنگي سرنگ و تازگي يا كهنگي كفي هرويين مي‌فهمند كه كدام پاتوق، زنده است و كدام پاتوق، مرده. اگر حس كنيم اين پاتوق ممكن است مراجعه‌كننده داشته باشد، سرنگ و كاندوم و بروشور براي‌شان مي‌گذاريم و مي‌رويم. بعضي اوقات هم داخل پاتوق چند نفر حضور دارند كه در اين صورت، سعي مي‌كنيم با مصرف‌كننده‌ها ارتباط برقرار كرده و خدمت بدهيم. گاهي اوقات، شايد لازم باشد با فروشنده مواد هم ارتباط برقرار كنيم تا براي ارايه خدمات كاهش آسيب اعتياد به مصرف‌كنندگان به ما كمك كند. متاسفانه دليل وجود پاتوق‌ها، فقدان برنامه‌هاي مناسب براي كاهش آسيب اعتياد است. هيچ كسي حاضر نيست هرويينش را در وزش باد مصرف كند كه نصف دود هرويينش را باد ببرد يا در برف و سرما و با دست يخ زده مواد مصرف كند يا سرنگ آلوده استفاده كند. اگر اتاق امن مصرف ايجاد شود، بسياري از مصرف‌كننده‌ها، موادشان را از بيرون مي‌خرند اما مصرف در اتاق مصرف، جايگزين مصرف در انظار خواهد شد آن هم در مكاني كه پرستار حضور دارد و اين افراد، مجبور به استفاده از سرنگ مشترك و تزريق ناايمن نخواهند بود. اين خدمات، همان تلاش براي كاهش آسيب اعتياد است كه كمك مي‌كنيم معتاد، در حين مصرف، كمترين آسيب را به خود و جامعه برساند. از نگاه من، مصرف مواد مخدر به تنهايي باعث آشفتگي زندگي فرد معتاد نمي‌شود. سياست‌هاي غلط و غيرقانوني بودن مصرف مواد مخدر اين آسيب‌ها را ايجاد مي‌كند. وقتي در موضوع اعتياد عميق مي‌شويم، با نگاه انساني‌تر به اين نتيجه مي‌رسيم انگي كه يك معتاد از سمت جامعه تحمل مي‌كند، آن زندگي آشفته و ترسي كه زندگي‌اش را احاطه كرده، همگي به دليل غيرقانوني بودن مصرف مواد مخدر است. معتاد، مواد مخدر را در هر شرايطي مصرف مي‌كند. كاهش آسيب اعتياد به اين معناست كه اگر مواد مخدر كافي در اختيار داشته باشد، دچار آسيب بيشتري نمي‌شود. برنامه كاهش آسيب اعتياد مي‌گويد فارغ از اينكه يك معتاد، چه كار اشتباهي انجام مي‌دهد، او يك بيمار است كه فعلا، مصرف مواد مخدر را به عنوان يك روش براي زندگي‌اش انتخاب كرده. ما بايد به او به عنوان يك انسان احترام بگذاريم و كمك كنيم آسيب كمتري ببيند اما نبايد او را به اجبار به سمت قطع مصرف ببريم بلكه بايد به او كمك كنيم كه مهارت‌هاي زندگي را ياد بگيرد و بياموزد كه موادش را به درستي مصرف كند. ياد بگيرد كه بايد از سرپناه شبانه براي استراحت استفاده كند و حمام برود و لباس تميز بپوشد و حتي كار كند و درآمدي داشته باشد. اگر براي مصرف‌كننده مواد مخدر، قوانين مديريت مصرف مواد مخدر وضع شود، مجبور به كارتن‌خوابي و تحمل ساير آسيب‌ها نخواهد شد.

حبیب بهرامی، مديرعامل موسسه كاهش آسيب سيماي سبز رهايي

 منبع: روزنامه اعتماد